TOP 6 CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH VĂN HOÁ DOANH NGHIỆP VỮNG MẠNH

Văn hóa doanh nghiệp không chỉ đóng vai trò quan trọng mà còn là yếu tố quyết định sự thành bại của một tổ chức. Vì vậy, việc xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp đã trở thành một phần không thể thiếu thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới. Bài viết này sẽ điểm qua các yếu tố cấu thành văn hóa doanh nghiệp hiện nay, giúp các nhà lãnh đạo học hỏi và xây dựng văn hóa doanh nghiệp vững mạnh nhất.

1. Văn hoá doanh nghiệp là gì?

Văn hóa doanh nghiệp là tập hợp các giá trị, niềm tin, chuẩn mực và cách thức hành xử chung được chia sẻ trong một tổ chức. Đây là yếu tố quan trọng định hình cách thức mà nhân viên làm việc, giao tiếp và tương tác với nhau cũng như với khách hàng, đối tác.

2. Các yếu tố cấu thành văn hoá doanh nghiệp

Văn hóa doanh nghiệp không chỉ ảnh hưởng đến sự gắn kết của nhân viên mà còn có tác động lớn đến hiệu suất và thành công của doanh nghiệp. Dưới đây là một số yếu tố chính của văn hóa doanh nghiệp.

2.1. Tầm nhìn và sứ mệnh

1 - Định nghĩa

• Tầm nhìn: Mô tả bức tranh chung về tương lai mà doanh nghiệp mong muốn đạt được. Tầm nhìn cần cụ thể, rõ ràng, truyền cảm hứng và có khả năng thực hiện được.
• Sứ mệnh: Xác định mục đích tồn tại và lý do hoạt động của doanh nghiệp. Sứ mệnh cần ngắn gọn, súc tích và thể hiện giá trị cốt lõi của doanh nghiệp.

2 - Vai trò của tầm nhìn và sứ mệnh

• Định hướng chiến lược: Tầm nhìn và sứ mệnh giúp doanh nghiệp xác định mục tiêu chiến lược và định hướng hoạt động chung.
• Truyền cảm hứng: Tầm nhìn và sứ mệnh truyền cảm hứng cho nhân viên, khuyến khích họ cống hiến hết mình cho mục tiêu chung của doanh nghiệp.
• Thu hút nhân tài: Tầm nhìn và sứ mệnh thu hút những nhân tài có chung giá trị và mục tiêu với doanh nghiệp.
• Tạo dựng hình ảnh thương hiệu: Tầm nhìn và sứ mệnh góp phần tạo dựng hình ảnh thương hiệu uy tín và chuyên nghiệp cho doanh nghiệp.

3 - Ví dụ về tầm nhìn và sứ mệnh

Google có tầm nhìn là "Cung cấp quyền truy cập vào thông tin thế giới chỉ bằng một cú nhấp chuột" Sứ mệnh của Google là "cung cấp cho người dùng những thông tin có sự tin cậy và mức độ liên quan cao." 

Để theo đuổi tầm nhìn và sứ mệnh này, Google phát triển các công cụ tìm kiếm và dịch vụ như Google Search, Google Maps và Google Translate, giúp mọi người trên khắp thế giới có thể truy cập và sử dụng thông tin một cách hiệu quả và thuận tiện.

4 - Xây dựng tầm nhìn và sứ mệnh

Xây dựng tầm nhìn và sứ mệnh là một quá trình quan trọng cần sự tham gia của ban lãnh đạo và tất cả các thành viên trong tổ chức. Doanh nghiệp cần chú ý những điểm quan trọng sau:

• Xác định giá trị cốt lõi và mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp.
• Phân tích môi trường kinh doanh và thị trường cạnh tranh.
• Tham khảo ý kiến của nhân viên và các bên liên quan khác.
• Lựa chọn ngôn ngữ phù hợp để truyền tải thông điệp một cách rõ ràng và súc tích.

2.2. Giá trị cốt lõi

1 - Định nghĩa

Giá trị cốt lõi là những giá trị nền tảng, mang tính định hướng, thể hiện niềm tin, quan điểm và cách thức hoạt động của doanh nghiệp. Giá trị cốt lõi cần được xây dựng dựa trên tầm nhìn, sứ mệnh và mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp, đồng thời phù hợp với môi trường kinh doanh và văn hóa xã hội.

2 - Vai trò của giá trị cốt lõi

• Định hướng hành vi: Giá trị cốt lõi là kim chỉ nam cho hành động của mỗi cá nhân trong tổ chức, giúp họ đưa ra quyết định phù hợp với văn hóa doanh nghiệp.
• Thu hút và giữ chân nhân tài: Giá trị cốt lõi thu hút những nhân tài có chung giá trị và niềm tin với doanh nghiệp, góp phần tạo dựng môi trường làm việc gắn kết và hiệu quả.
• Nâng cao hiệu quả hoạt động: Giá trị cốt lõi giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn thông qua việc thống nhất mục tiêu và hành động của các thành viên.
• Tăng cường sự sáng tạo và đổi mới: Giá trị cốt lõi khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới, giúp doanh nghiệp tạo ra lợi thế cạnh tranh trong thị trường.
• Nâng cao uy tín và hình ảnh thương hiệu: Giá trị cốt lõi góp phần tạo dựng uy tín và hình ảnh thương hiệu tốt đẹp cho doanh nghiệp, thu hút khách hàng và đối tác.

3 - Ví dụ về giá trị cốt lõi

Một trong những giá trị cốt lõi của Google là "Focus on the user and all else will follow" (Tập trung vào người dùng và mọi thứ khác sẽ đến sau). Điều này thể hiện cam kết của Google đối với việc tạo ra các sản phẩm và dịch vụ mang lại giá trị thực cho người dùng, tin tưởng rằng nếu làm điều này, sự thành công sẽ đến với công ty.

Google cũng đặt một giá trị cốt lõi khác là "Don't be evil" (Đừng làm điều xấu), khẳng định cam kết của họ đối với đạo đức và trách nhiệm xã hội trong mọi hoạt động kinh doanh và phát triển sản phẩm.

2.3. Con người

1 - Lãnh đạo

Vai trò của lãnh đạo trong việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp là cực kỳ quan trọng. Lãnh đạo không chỉ là người định hướng và dẫn dắt tổ chức mà còn là người đặt nền móng cho văn hóa doanh nghiệp:

• Hiểu mình, hiểu khách hàng, hiểu đối tác để xây dựng các giá trị văn hóa phù hợp: Lãnh đạo cần phải hiểu rõ bản thân, nhận biết được thế mạnh và điểm yếu của doanh nghiệp. Họ cũng cần nắm rõ nhu cầu và mong muốn của khách hàng và đối tác để xây dựng các giá trị văn hóa phù hợp với mục tiêu và sứ mệnh của doanh nghiệp.
• Kỷ luật thực hiện giá trị cốt lõi hằng ngày: Lãnh đạo cần phải duy trì kỷ luật trong việc thực hiện các giá trị cốt lõi của doanh nghiệp hàng ngày. Điều này đòi hỏi sự nhất quán và liên tục trong hành vi và quyết định của lãnh đạo, từ đó tạo ra môi trường làm việc ổn định và đáng tin cậy.
• Có khả năng truyền cảm hứng: Lãnh đạo cần phải có khả năng truyền cảm hứng cho nhân viên. Điều này bao gồm việc khuyến khích sự sáng tạo, động viên tinh thần làm việc và tạo ra một môi trường làm việc tích cực, nơi mọi người cảm thấy được lắng nghe và tôn trọng.

2 - Nhân sự

Tìm được nhân sự vừa giỏi vừa phù hợp với văn hóa doanh nghiệp là yếu tố cực kỳ quan trọng đối với sự thành công và phát triển bền vững của bất kỳ tổ chức nào. Dưới đây là những lý do chính giải thích tầm quan trọng của việc này:

• Nâng cao hiệu suất làm việc: Nhân sự giỏi có kỹ năng chuyên môn cao và khả năng làm việc hiệu quả, giúp hoàn thành công việc một cách xuất sắc. Khi những nhân sự này cũng phù hợp với văn hóa doanh nghiệp, họ sẽ dễ dàng hòa nhập vào môi trường làm việc, hợp tác tốt với đồng nghiệp và đóng góp tích cực vào mục tiêu chung của tổ chức.
• Tăng cường sự gắn kết và động lực làm việc: Những nhân viên phù hợp với văn hóa doanh nghiệp thường cảm thấy thoải mái và hài lòng với môi trường làm việc. Họ có xu hướng gắn bó lâu dài với công ty, giảm tỷ lệ nghỉ việc và tăng cường sự ổn định trong đội ngũ nhân sự. Điều này giúp xây dựng một đội ngũ nhân viên trung thành và tận tâm, đồng thời tăng cường động lực làm việc.
• Tăng cường uy tín và thương hiệu tuyển dụng: Khi doanh nghiệp có một đội ngũ nhân sự giỏi và phù hợp với văn hóa, điều này sẽ được lan tỏa ra bên ngoài, giúp tăng cường uy tín và thương hiệu tuyển dụng của công ty. Doanh nghiệp sẽ trở thành nơi làm việc hấp dẫn, thu hút được nhiều ứng viên tài năng và phù hợp.
• Giảm chi phí và thời gian tuyển dụng: Những nhân viên phù hợp với văn hóa doanh nghiệp thường có xu hướng gắn bó lâu dài, giúp giảm tỷ lệ nghỉ việc. Điều này giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và thời gian cho việc tuyển dụng và đào tạo nhân viên mới. Việc tìm được nhân sự phù hợp ngay từ đầu sẽ giảm thiểu các vấn đề phát sinh sau này liên quan đến sự không phù hợp và hiệu suất làm việc kém.

Làm sao để doanh nghiệp thu hút, tuyển dụng, đào tạo nhiều nhân sự phù hợp với văn hoá?

• Truyền thông văn hoá doanh nghiệp gắn liền với thương hiệu tuyển dụng: Việc truyền thông văn hóa doanh nghiệp cần được gắn liền với thương hiệu tuyển dụng. Doanh nghiệp nên xác định rõ các giá trị cốt lõi, sứ mệnh và tầm nhìn, sau đó thể hiện chúng qua các kênh truyền thông như trang web, mạng xã hội và trang tuyển dụng. Trong quy trình tuyển dụng, mô tả công việc nên rõ ràng và hấp dẫn, nhấn mạnh đến văn hóa doanh nghiệp. Quá trình phỏng vấn nên bao gồm các câu hỏi và bài tập để đánh giá sự phù hợp của ứng viên với văn hóa doanh nghiệp.
• Liên tục tuyên truyền và lan tỏa giá trị cốt lõi của doanh nghiệp: Lãnh đạo cần gương mẫu và truyền cảm hứng, thể hiện các giá trị cốt lõi trong hành vi hàng ngày và giao tiếp thường xuyên với nhân viên. Phòng tuyển dụng và phòng văn hóa truyền thông nội bộ nên sử dụng các kênh truyền thông nội bộ như email, bảng tin và internet để nhắc nhở nhân viên về các giá trị này. Các chương trình đào tạo và hoạt động team building giúp nhân viên thấm nhuần và thực hành các giá trị cốt lõi, củng cố tinh thần đồng đội và văn hóa doanh nghiệp.

Theo thống kê của trường Đại học Harvard, doanh nghiệp có văn hoá mạnh mẽ sẽ đem lại thu nhập ròng gấp 756 lần so với các doanh nghiệp có văn hoá kém. 

Việc xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp giúp doanh nghiệp tuyển dụng, đánh giá nhân sự phù hợp; giúp mỗi nhân viên hiểu rõ mục tiêu, nhiệm vụ và trách nhiệm của họ trong công việc, tạo sự đồng bộ cho tổ chức. Qua đó nâng cao năng suất làm việc mỗi cá nhân, cũng như giúp doanh nghiệp đạt được mục tiêu kinh doanh đã định.

Hiểu được điều đồ, Trường Doanh Nhân HBR cùng Mr. Tony Dzung tổ chức khóa học THU HÚT VÀ GIỮ CHÂN NGƯỜI TÀI BẰNG VĂN HOÁ DOANH NGHIỆP

2.4. Môi trường làm việc

1 - Tổng quan

Môi trường làm việc là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến văn hóa doanh nghiệp và hiệu quả hoạt động của tổ chức. Một môi trường làm việc tích cực có thể thu hút và giữ chân nhân tài, thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới, đồng thời nâng cao năng suất lao động. Ngược lại, môi trường làm việc tiêu cực có thể dẫn đến sự thiếu hụt nhân viên, giảm hiệu quả làm việc và ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp.

2 - Các yếu tố cấu thành môi trường làm việc

• Môi trường vật chất: Bao gồm cơ sở vật chất, trang thiết bị, tiện nghi văn phòng.
• Môi trường tâm lý: Bao gồm bầu không khí làm việc, mối quan hệ giữa các thành viên trong tổ chức.
• Chế độ đãi ngộ: Bao gồm lương bổng, thưởng, phúc lợi.
• Cơ hội phát triển: Bao gồm cơ hội học tập, đào tạo, thăng tiến.
• Chính sách và quy định: Bao gồm quy định về giờ giấc làm việc, kỷ luật.

3 - Xây dựng môi trường làm việc hiệu quả

• Xác định rõ ràng giá trị cốt lõi và văn hóa doanh nghiệp.
• Tạo dựng môi trường làm việc cởi mở, minh bạch.
• Khuyến khích giao tiếp và hợp tác giữa các thành viên trong tổ chức.
• Công nhận và khen thưởng những đóng góp của nhân viên.
• Tạo cơ hội học tập và phát triển cho nhân viên.
• Áp dụng chính sách và quy định hợp lý, công bằng.
• Lắng nghe ý kiến đóng góp của nhân viên và cải thiện môi trường làm việc liên tục.

>>> XEM THÊM: 6 TIÊU CHÍ TẠO RA MÔI TRƯỜNG LÀM VIỆC LÝ TƯỞNG ĐỂ THU HÚT, GIỮ CHÂN NHÂN SỰ

4 - Ví dụ

Google nổi tiếng với môi trường làm việc cởi mở và sáng tạo, nơi mọi nhân viên đều được khuyến khích học hỏi và phát triển. Không gian làm việc tại Google được thiết kế linh hoạt và tiện nghi, từ các khu vực làm việc chung đầy cảm hứng đến những phòng nghỉ ngơi và giải trí hiện đại. 

Google cũng chú trọng đến sức khỏe và sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống của nhân viên, thông qua các chính sách hỗ trợ như bữa ăn miễn phí, dịch vụ chăm sóc sức khỏe và các hoạt động thể thao. Tất cả những yếu tố này không chỉ tạo nên một môi trường làm việc hiệu quả mà còn góp phần xây dựng một văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ, thúc đẩy sự sáng tạo và đổi mới liên tục.

2.5. Sức mạnh của câu chuyện

Câu chuyện đóng vai trò quan trọng trong việc định hình và truyền tải văn hóa doanh nghiệp. Những câu chuyện hay về lịch sử hình thành, tầm nhìn, sứ mệnh, giá trị cốt lõi hay những thành tựu, kinh nghiệm của doanh nghiệp có thể tạo ra tác động mạnh mẽ đến nhân viên, khách hàng và đối tác.

1 - Lý do câu chuyện có sức mạnh trong văn hóa doanh nghiệp

• Kết nối cảm xúc: Câu chuyện có thể khơi gợi cảm xúc, tạo sự đồng cảm và gắn kết giữa con người với nhau.
• Truyền tải thông điệp hiệu quả: Câu chuyện giúp truyền tải thông điệp một cách dễ hiểu, dễ nhớ và có tính thuyết phục cao hơn so với những lời nói hay văn bản đơn thuần.
• Gây dựng niềm tin: Câu chuyện minh họa cho những giá trị cốt lõi, niềm tin và tầm nhìn của doanh nghiệp, giúp xây dựng niềm tin và sự tin tưởng của nhân viên, khách hàng và đối tác.
• Tạo cảm hứng: Câu chuyện về những thành tựu hay kinh nghiệm vượt qua khó khăn có thể truyền cảm hứng cho nhân viên, thúc đẩy họ nỗ lực và cống hiến hết mình cho doanh nghiệp.
• Gìn giữ bản sắc: Câu chuyện về lịch sử hình thành và quá trình phát triển của doanh nghiệp giúp lưu giữ bản sắc, truyền tải giá trị cho thế hệ tiếp theo.

2 - Cách sử dụng câu chuyện trong văn hóa doanh nghiệp

• Chia sẻ câu chuyện trong các hoạt động nội bộ: Tổ chức các buổi họp, hội thảo, team building. Sử dụng các kênh truyền thông nội bộ như website, newsletter, mạng xã hội để chia sẻ câu chuyện.
• Khuyến khích nhân viên chia sẻ câu chuyện: Tạo môi trường cởi mở, khuyến khích nhân viên chia sẻ những câu chuyện về bản thân, về công việc và về văn hóa doanh nghiệp. Tổ chức các cuộc thi kể chuyện hay chương trình ghi nhận những câu chuyện hay về văn hóa doanh nghiệp.
• Sử dụng câu chuyện trong hoạt động tuyển dụng: Chia sẻ câu chuyện về văn hóa doanh nghiệp trong mô tả công việc và trong các buổi phỏng vấn để thu hút những ứng viên phù hợp. Sử dụng câu chuyện về những nhân viên xuất sắc để truyền cảm hứng cho các ứng viên tiềm năng.

3 - Ví dụ

Google nổi tiếng với văn hóa sáng tạo và đổi mới. Họ thường xuyên chia sẻ những câu chuyện về những dự án sáng tạo, những thất bại và bài học rút ra từ đó để khuyến khích nhân viên luôn suy nghĩ và hành động sáng tạo.

>>> XEM THÊM: 8 BƯỚC XÂY DỰNG CÂU CHUYỆN THƯƠNG HIỆU THÀNH CÔNG

2.6. Truyền thông nội bộ

1 - Định nghĩa

Truyền thông nội bộ là hoạt động truyền tải thông tin giữa ban lãnh đạo, các phòng ban và nhân viên trong doanh nghiệp. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và duy trì văn hóa doanh nghiệp, thúc đẩy hiệu quả hoạt động và tăng cường sự gắn kết giữa các thành viên trong tổ chức.

2 - Vai trò của truyền thông nội bộ

• Truyền tải thông tin: Truyền thông nội bộ giúp ban lãnh đạo chia sẻ thông tin về tầm nhìn, sứ mệnh, giá trị cốt lõi, chiến lược, chính sách và quy định của doanh nghiệp đến tất cả các thành viên trong tổ chức.
• Gắn kết nhân viên: Truyền thông nội bộ giúp gắn kết nhân viên bằng cách chia sẻ những câu chuyện thành công, tin tức về các hoạt động của doanh nghiệp và những đóng góp của nhân viên.
• Tăng cường sự hiểu biết: Truyền thông nội bộ giúp tăng cường sự hiểu biết giữa các phòng ban và nhân viên, từ đó giảm thiểu mâu thuẫn và xung đột.
• Thúc đẩy sự tham gia: Truyền thông nội bộ giúp khuyến khích sự tham gia của nhân viên vào các hoạt động của doanh nghiệp và đóng góp ý kiến của họ cho ban lãnh đạo.
• Quản lý danh tiếng: Truyền thông nội bộ giúp quản lý danh tiếng của doanh nghiệp bằng cách truyền tải hình ảnh tích cực của doanh nghiệp đến nhân viên và các bên liên quan khác.

3 - Kênh truyền thông nội bộ hiệu quả

• Kênh truyền thông trực tiếp: Bao gồm họp mặt, hội thảo, đào tạo.
• Kênh truyền thông gián tiếp: Bao gồm bản tin nội bộ, email, website nội bộ, mạng xã hội nội bộ.
• Kênh truyền thông phi chính thức: Bao gồm tin đồn, trò chuyện phiếm.

4 - Xây dựng chiến lược truyền thông nội bộ hiệu quả

• Xác định mục tiêu: Xác định mục tiêu cụ thể cho chiến lược truyền thông nội bộ, ví dụ như tăng cường nhận thức về văn hóa doanh nghiệp, thúc đẩy sự tham gia của nhân viên.
• Lựa chọn kênh truyền thông phù hợp: Lựa chọn kênh truyền thông phù hợp với mục tiêu và đối tượng mục tiêu của chiến dịch truyền thông nội bộ.
• Tạo nội dung hấp dẫn: Tạo nội dung hấp dẫn, dễ hiểu và phù hợp với nhu cầu của nhân viên.
• Thường xuyên truyền thông: Thường xuyên truyền thông thông tin đến nhân viên thông qua các kênh truyền thông đã lựa chọn.
• Đánh giá hiệu quả: Đánh giá hiệu quả của chiến lược truyền thông nội bộ và điều chỉnh khi cần thiết.

>>> XEM THÊM: BẬT MÍ 7 BƯỚC XÂY DỰNG QUY TRÌNH TRUYỀN THÔNG NỘI BỘ THÀNH CÔNG

3. Những điều doanh nghiệp nên và không nên làm khi xây dựng văn hóa doanh nghiệp

1 - Những điều nên làm

• Thúc đẩy giá trị cốt lõi, đảm bảo mọi hoạt động phù hợp với giá trị cốt lõi của tổ chức.
• Truyền cảm hứng và nhận thức rõ ràng về mục tiêu chung.
• Khuyến khích đổi mới và sáng tạo
• Tôn trọng đa dạng và bình đẳng, đảm bảo cơ hội phát triển cho mọi cá nhân.
• Cung cấp đào tạo và hỗ trợ phát triển sự nghiệp cho nhân viên.
• Môi trường làm việc tích cực, khuyến khích hợp tác và chia sẻ thông tin trong tổ chức.

2 - Những điều không nên làm

• Không chú ý đến ý kiến nhân viên và thiếu giao tiếp hiệu quả.
• Quy trình tuyển dụng và thăng tiến không minh bạch.
• Bỏ qua cơ hội đào tạo và phát triển kỹ năng cho nhân viên.
• Quá kiểm soát và không tôn trọng quyền lựa chọn của nhân viên.
• Phân biệt đối xử dựa trên các yếu tố không chuyên nghiệp.

4. Kết luận

Xây dựng một nền văn hóa doanh nghiệp tích cực là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự cam kết từ tất cả các cấp bậc trong tổ chức. Bằng việc tuân thủ những nguyên tắc này, tổ chức có thể xây dựng một môi trường làm việc khỏe mạnh, khuyến khích sự sáng tạo và đem lại hiệu quả cao cho doanh nghiệp.